مقدمه: چند سال پیش که نکات امنیتی دیت‌های آنلاین را از گرایندر و مجله‌ی GQ ترجمه کردم، تجربه‌ی مستقیمِ استفاده از اپ‌های ملاقات و آشناییی  یا همان اپ‌های دیت (dating app) را نداشتم. حالا هم نمی‌توانم مدعی باشم با کسب تجربه‌ی دست اول، همه چیزهای لازم را می‌دانم و رعایت این نکات شما را از هر خطری دور می‌کند اما امیدوارم مواردی در این مطلب باشد که حداقل برای دوستان کم‌سن و سال و یا کم‌تجربه مفید باشد.

چه خطراتی ممکن است ما را تهدید کند؟

برخی برای جذب شما از عکس و مشخصات دروغین استفاده می‌کنند؛ پس ممکن است از نزدیک فرد دیگری را ببینید. برخی ممکن است با قصد اخاذی یا تحت فشار گذاشتن شما برای اجرای خواسته‌هایشان عکس و اطلاعات حساسی از شما بگیرند و علیه شما استفاده کنند. ممکن است فردی قصد تجاوز و سو استفاده داشته باشد.

به یاد داشته باشید اگر قبلا قرار سکس گذاشته باشید، هر لحظه این اختیار را دارید که منصرف شوید؛ پس مهم است کمی فرد مقابل را شناخته باشید، راهی برای خروج از موقعیت خطرناک در نظر بگیرید و از رفتار متعادل و غیرتهاجمی او اطمینان حاصل کنید. 

رعایت برخی نکات که در ادامه اشاره می‌کنم می‌تواند تا حد امکان ما را از خطرها دور کند، ولی در نهایت می‌دانیم که قرار گذاشتن از اپ‌های دیت ریسک‌هایی دارد و در کشوری چون ایران ریسک‌ها می‌تواند بیشتر هم بشود. در نهایت هر فرد خودش ریسک‌ها و مزایای استفاده از آنها را باید سبک سنگین کند و تصمیم بگیرد.

چطور از امن بودن یک پروفایل در اپ‌های دیت مطمئن شویم؟

متأسفانه جواب قطعی برای این پرسش وجود ندارد، ولی می‌توانم چند مورد را اشاره کنم:

اگر پروفایل در اپ‌هایی مانند Badoo است، داشتن تیک تایید عکس (Photo Verified) نشان از این دارد که فرد حداقل یک عکس از خود را برای تایید به این سرویس داده است. البته ممکن است عکسی که فرد به این سرویس برای تأیید داده است واقعی باشد و عکس‌های پروفایل را با کلک و فریب دادن ناظران این سرویس و متفاوت از هویت واقعی خود آپلود کند، اما در نهایت پروفایل با این تیک تایید، منطقاً قابل اعتمادتر از پروفایل مشابه بدون این تیک است.

اپ‌هایی چون Hornet زمان عضویت فرد را نشان می‌دهند. اگر فرد همان یکی دو روز عضو شده، عکس و اسم و مشخصات ندارد و نام کاربریش The Hornet Guy است و اولین درخواستش از شما عکس و مشخصات است، به نظر می‌رسد که حتی اگر فرد خطرناکی نباشد، ایمنی برابری برای خودش و شما نمی‌خواهد، چرا که اطلاعاتی را از شما طلب می‌کند که خودش ارائه نکرده است. افرادی که پروفایل کاملتری دارند، خودشان عکس و مشخصات می‌دهند و زمان معقولی در اپ فعال بوده‌اند قاعدتا مطمئن‌ترند.

اگر اپ دیت برآوردی از فاصلهٔ جغرافیایی شما را با فرد در پروفایل نمایش می‌دهد، تطابق این فاصله را با محل زندگی که ادعا می‌کند بررسی کنید. ممکن است بر اساس کار یا شرکت در مهمانی چند کیلومتر تفاوت کند، ولی مواردی که فرد کلاً موقعیت مکانی جعلی در شهر یا کشوری دیگر گذاشته است، می‌تواند نگران کننده باشد.

برخی افراد از عکسِ پروفایل کاربران در شبکه‎‌های اجتماعی را استفاده می‌کنند. می‌توانید در مواردی که شک دارید از عکس عمومی پروفایل فرد عکس بگیرید و با جستجوی معکوس Google Images منشاء عکس را پیدا کنید. این کار را از نظر رعایت حریم خصوصی فرد مقابل، برای عکس‌هایی که فرد به طور خصوصی برای شما می‌فرستد توصیه نمی‌کنم، مگر اینکه واقعاً مورد مشکوک و خطرناکی باشد، که در این صورت توصیه می‌کنم حتی بدون جستجوی عکس هم به حستان اعتماد کنید و ریسک نکنید. در نهایت اگر فرد در مورد اینکه عکس پروفایل متعلق به خودش نیست با شما صادق نیست، انتظار رفتارهای خطرناک دیگر را نیز داشته باشید.

اگر اطلاعاتی چون سن و محل زندگی در پیام‌های خصوصی فرد فاصله‌ی فاحشی با مشخصات پروفایل فرد دارد، در خوشبینانه‌ترین حالت امیدوار است که افرادی را با ترجیحات سنی و… متفاوت با آنچه که هست به خود جذب کند، و در حالت بدبینانه‌تر، این تنها بخشی از دروغ‌ها و جعل‌های اوست.

اگر عکس پروفایل بیش از حد بی‌کیفیت است، یا مشخصاً از اپ دیگری ذخیره شده که لوگو، واترمارک یا نشان آن اپ هم دیده می‌شود، می‌تواند نشانه‌ای از این باشد که فرد در حال سوء استفاده از عکس دیگران است.

چه اطلاعاتی را با طرف مقابل به اشتراک بگذاریم؟

طبیعتاً در آغاز صحبت نیازی نیست مواردی چون آدرس دقیق محل زندگی، حساسیت‌های خانواده و بستگان دربارهٔ گرایش شما، محل کارتان و هر اطلاعات حساسی که ممکن است بعداً مورد سوء استفاده قرار بگیرند را در اختیار طرف مقابل قرار دهید.

اگر اصلا آشنایی به قصد هم‌خوابی یک‌شبه یا وان نایت استند است، نیازی نیست اینقدر وارد جزئیات شخصی شوید. در آشنایی‌های به قصد رابطه هم موارد حساستر را می‌توانید به زمانی موکول کنید که فرد مقابل را دیده باشید و مقداری شناخت و اعتماد شکل گرفته باشد.

چه عکس‌هایی به اشتراک بگذاریم؟

تصمیم دربارهٔ نمایش چهره‌تان به فرد مقابل در نهایت به ارزیابی ریسک‌ها و تصمیم شخصی شما برمی‌گردد، برخی در این مواقع از عکس‌های عمومی پروفایل‌هایشان در شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند تا در صورت بروز مشکل امنیتی برایشان، بتوانند ادعا کنند که فرد دیگری عکس عمومی آنها را بدون اطلاعشان برداشته است. اما این ریسک هم وجود دارد که با جستجوی معکوس Google Images، از آن عکس عمومی بتوانند به پروفایل‌های شما در شبکه‌های اجتماعی برسند.

نکات بالا در خصوص عکس‌هایی با لباس کامل است. اگر می‌خواهید عکس حاوی برهنگی یا نود (nude) بدهید، لطفا نکات زیر را در نظر بگیرید:

بهتر است صورتتان و هر نشانه‌ای مانند تابلو با اطلاعات هویتی روی دیوار، نشانه‌هایی از محل کار، انگشتر یا ساعت مچی منحصر به فرد و نکاتی که خانه یا اتاق را برای عموم قابل تشخیص می‌کند از عکس حذف کنید. یا اصلا به نحوی عکس بگیرید که این موارد در عکس دیده نشوند، تا در صورتی که فرد عکس‌های شما را منتشر کند، یا اپ دیت دچار مشکل امنیتی و درز اطلاعات شود، نگران این نباشید که عکس برهنه با هویت قابل تشخیص در اختیار عموم قرار گرفته است.

تنها زمانی نود بفرستید و به میزانی برهنه شوید که خودتان مایل به انجام آن هستید، اگر فردی شما را برای این کار تحت فشار می‌گذارد نشانه‌ی خوبی نیست. همین طور اگر خود فرد برای شما نود فرستاده است شما را ملزم نمی‌کند که متقابلش را انجام دهید.

بهتر است به جای ارسال اصل عکس که حاوی اطلاعاتی چون مدل دوربین یا گوشی است، و بسته به روشن بودن موقعیت‌یاب (GPS) هنگام تهیه‌ی عکس ممکن است موقعیت مکانی را هم داشته باشد، از عکسی که می‌خواهید بفرستید اسکرین‌شات بگیرید و آن اسکرین‌شات را ارسال کنید.

می‌توانید با کمک نرم‌افزارهای ویرایشگر عکس، یک واترمارک ریز که فقط خودتان از وجودش اطلاع دارید به عکس اضافه کنید و برای هر فرد این واترمارک را متفاوت انجام دهید، تا در صورتی که روزی آن عکس منتشر شد، بتوانید منشاء انتشار آن را پیدا کنید.

برخی اپ‌ها امکان ارسال عکس با تایمر را دارند. برخی امکان ساخت آلبوم پرایوت و دادن و پس گرفتن دسترسی به این آلبوم را دارند. برخی امکان حذف عکس پس از ارسال را دارند. برخی کاربران ترجیح می‌دهند در سیکرت چت تلگرام و با ست کردن تایمر عکس‌های حساس خود را بفرستند. همهٔ این موارد می‌تواند کمک کند، ولی در نهایت هیچکدام به طور قطعی مانع ذخیرهٔ عکس توسط شخص مقابل نمی‌شود، پس اگر نگرانی دارید اطلاعات قابل تشخیص را از خود عکس حذف کنید.

لطفاً در نظر بگیرید که بدن شما چیزی برای خجالت کشیدن یا مخفی کردن ندارد، نکات بالا برای این است که بدن شما را صرفا کسانی ببینند که خودتان مایلید و تا حد امکان هویت و امنیت شما حفظ شود.

کی به تلگرام یا واتس‌اپ برویم؟

یک اتفاق رایج در اپ‌های دیت این است که ممکن است افراد با این توضیح که نمی‌خواهند در این اپ‌ها زیاد حاضر باشند، از شما بخواهند که به تلگرام یا واتس‌اپ بروید.

این حق شماست که تنها زمانی که مایلید به دیگران مشخصات تماس مانند آی‌دی تلگرام یا شماره تلفن برای واتس‌اپ بدهید؛ پس در برابر این حرف زود تسلیم نشوید. در نهایت این اپ‌های دیت قابلیت پیام‌رسان‌شان برای آشنایی و صحبت اولیه قابل استفاده است و فردی که در اپ فعال است می‌تواند کمی بیشتر هم برای شما در آن‌جا وقت بگذارد.

به هر حال ممکن است خود شما هم مایل باشید که زودتر به خارج از اپ دیت بروید، یا مدتی با فرد مقابل صبحت کرده‌اید و حالا آمادگی رفتن به اپ‌های پیام‌رسان را دارید. تشخیص اینکه چه زمانی شماره تلفن خود را به فرد مقابل می‌دهید با شماست، اما تا زمانی که نگرانی دارید، می‌توانید یک آی‌دی دوم در تلگرام بسازید (مثلا با سیم کارتی که با نام شما نیست یا اجاره کردن شماره‌های موبایل خارجی) و آن آی‌دی را در اختیار طرف مقابل بگذارید.

چند نکته دربارهٔ امنیت پیام‌رسان‌ها:

اگر از تلگرام استفاده می‌کنید، سیکرت چت به دلیل رمزگذاری سرتاسر (end-to-end encryption) امنیت بالاتری از چت عادی دارد.

اگر از واتس‌اپ استفاده می‌کنید به طور پیش‌فرض چت‌ها با همان شیوه رمزگذاری می‌شوند، اما اگر شما یا طرف مقابلتان بکاپ چت‌ها در کلاود را روشن کند، این پیام‌ها دیگر سرتاسر رمزگذاری نمی‌شوند و در صورت هک شدن اکانت شما یا درز اطلاعات واتس‌اپ، مزیت‌های رمزگذاری سرتاسر را ندارد.

اگر از iMessage اپل استفاده می‌کنید، پیام‌هایی که با این شیوه می‌فرستید در صورتی که طرف مقابل هم iOS داشته باشد، رمزگذاری سرتاسر دارد، که اینجا هم در صورت بکاپ در کلاود امنیت کمتر می‌شود. مطمئن شوید پیام با رنگ آبی ارسال می‌شود، پیام‌های سبز همان SMS عادی هستند و اپراتور موبایل می‌تواند آنها را بخواند.

اگر از سیگنال استفاده می‌کنید، همواره اطلاعات به صورت سرتاسری رمزگذاری می‌شوند و حداقل در تئوری امنیت بیشتری نسبت به تلگرام و واتس‌اپ دارید، ولی در نظر بگیرید که استفاده از سیگنال همانند واتس‌اپ نیازمند شماره تلفن است و در صورتی که به کسی پیام بدهید، شمارهٔ شما را خواهند دید، پس اگر نمی‌خواهید شمارهٔ اصلی خود را به کسی بدهید، سیم کارت دوم یا شمارهٔ خارجی اجاره شده را برای سیگنال استفاده کنید.

چه تنظیماتی را در اپ دیت برای حریم خصوصی خود تغییر دهیم؟

بدون ورود به جزئیات مراحل این تنظیمات، چون هر اپ نکات خاص خود را دارد، به طور کلی به موارد زیر اشاره می‌کنم:

در اپ‌هایی چون Badoo می‌توان مشخص کرد که پروفایل شما برای عموم نمایش داده نشود، بلکه فقط برای آنهایی نمایش داده شود که شما در بخش مچ شدن لایکشان کرده‌اید یا از بخش پروفایل‌ها، پروفایلشان را باز کرده‌اید. این ویژگی در Badoo رایگان است، ولی اپ‌هایی چون Tinder  این امکان را در خدمات پولی خود ارائه می‌دهند.

هنگامی که اپ دیت از شما دسترسی موقعیت مکانی (Location) می‌خواهد، می‌توانید این دسترسی را ندهید، یا در گوشی‌های آیفون و از نسخهٔ آتی اندروید، همچنین در اندروید، گزینهٔ Precise Location را خاموش کنید تا فقط حدودی از لوکیشن شما برای اپ قابل تشخیص باشد. همچنین بسته به نسخه و نوع سیستم عامل، می‌توانید تنظیم کنید که فقط یکبار، فقط هنگام استفاده، یا همیشه اپ به موقعیت شما دسترسی داشته باشد.

در اکثر اپ‌های دیت یک گزینهٔ به‌اشتراک‌گذاری پروفایل وجود دارد، توصیه می‌کنم این گزینه را از تنظیمات بخش Privacy اپ‌ها غیر فعال کنید تا فقط افراد داخل اپ به پروفایل شما دسترسی داشته باشند و کسی نتواند پروفایل شما را با افراد خارج از اپ به اشتراک بگذارد.

می‌توانید در تنظیمات اکثر اپ‌ها مشخص کنید که آیا حدود فاصله‌ی جغرافیایی شما با فرد دیگر را به او نمایش دهند یا خیر.

برای قرار حضوری چه نکاتی را در نظر بگیریم؟

ممکن است برخی از این نکات برای همه قابل اجرا نباشد، ولی در صورت امکان این موارد را در نظر بگیرید:

بهتر است قرار اول را در جایی عمومی که امکان کمک گرفتن از دیگران در صورت بروز خطر وجود دارد بگذارید. اینکه اولین دیدار شما با طرف مقابل در خانه یا محل کار او باشد ریسک بالایی دارد و حتی برای همخوابی یک‌شبه هم توقع زیادی نیست که فرد برای نیم ساعت هم که شده جایی عمومی و مطمئن، گرچه نزدیک محل مقصد سکس، حاضر شود و با هم مقداری صحبت کنید.

اگرچه ممکن است فرد فریبکار باشد و بدرفتاری‌های خود را تا پیش از تنها شدن با شما و جای خلوت بروز ندهد، اگر در جای عمومی رفتار نگران کننده‌ای دیدید و حس بدی گرفتید، به حس ششم خود اعتماد کنید. بعضاً توصیه می‌کنند قبل از قرار خودارضایی کنید تا در زمان مواجهه با نشانه‌های نگران‌کننده، با تسلط بیشتری بتوانید تصمیم بگیرید.

یک دوست معتمد را از محل قرار باخبر کنید و با او توافق کنید که اگر تا زمانی مشخص از شما خبری نشد چه اقدامی بکند.

اگر فرد در قرار حضوری ظاهر و مشخصات متفاوتی با پروفایل خود داشت، هرقدر هم که دلایل به نظر منطقی و توجیه بیاورد، توصیه می‌کنم قرار را خاتمه دهید و از آنجا دور شوید.

ضرری ندارد قبل از دیدار حضوری تماس صوتی یا تصویری مثلا در تلگرام (ترجیحاً با آی‌دی دوم، و بعد از اطمینان بیشتر می‌توانید شماره هم رد و بدل کنید) با فرد داشته باشید که مقداری خیالتان راحت‌تر شود.

اگر می‌خواهید میزبان فردی برای قرار بشوید و هنوز شناخت کافی از او ندارید، بهتر است وسایل قیمتی خود را دم دست نگذارید، اگرچه بعید است فردی با قصد دزدی با شما قرار بگذارد، ولی غیر ممکن هم نیست.

خصوصا برای قرار سکس، از قبل با طرف مقابل صحبت کنید تا با چه چیزی که در سکس می‌پسندید و یا راحت نیستید، صحبت کرده باشید. ممکن است این‌ها را انجام ندهید اما خوب است پیش از هر عملی درباره‌ی آنچه دوست دارید و یا نگرانید، گفتگو کرده باشید. این موارد مایه‌ی خجالت نیست، بلوغ هر دوی شما را نشان می‌دهد.

وسایل لازم را با خود ببرید. اگر می‌خواهید با ژل روان‌کننده یا لوبریکانت و کاندوم سکس کنید، خودتان هم آن را تهیه کنید و صرفا به حرف طرف مقابل که وسایل لازم را دارد اکتفا نکنید، چرا که ممکن است هنگام استفاده مطلع شوید که تاریخ مصرف آنها گذشته است یا اینکه طرف مقابل می‌خواسته شما را در عمل انجام شده قرار دهد.

اگر سکس محافظت نشده را انتخاب می‌کنید، در نظر بگیرید که مهم نیست طرف مقابل چه می‌گوید، ممکن است صادق نباشد یا حتی خودش از وضعیت سلامتی خود آگاه نباشد و سلامتی شما را به خطر بیندازد. توصیه‌ی من به سکس محافظت شده است، ولی در صورت بی‌توجه‌ی با آن، ریسک‌های احتمالی را در نظر بگیرید.

در صورت پاره شدن کاندوم یا مطرح شدن ریسک انتقال HIV در سکس محافظت نشده، می‌توانید از مراکز مشاوره بیماری‌های رفتاری داروی PEP را برای کاهش ریسک انتقال ویروس به بدنتان دریافت کنید، در این خصوص شروع مصرف دارو در ۷۲ ساعت اول پس از سکس بسیار مهم است.

برخی داروی PrEP را هم برای پیشگیری در سکس محافظت نشده استفاده می‌کنند. از موجود بودن این دارو در ایران اطلاعی ندارم، ولی در صورت مصرف نسخهٔ معتبر آن، همچنان در نظر بگیرید که HIV تنها ریسک نیست و امکان انتقال بیماری‌های مقاربتی دیگر نیز در سکس محافظت نشده وجود دارد.

جمع‌بندی

تلاش این مطلب یادآوری برخی نکات امنیتی و سلامتی مربوط به قرارهای آنلاین و قرارهای حضوری حاصل از آنها بود. به هیچ وجه امکان تضمین صد درصدی امنیت شما حتی با رعایت تمام نکات بالا نیست ولی می‌توان ریسک‌ها را به میزان محسوسی کاهش داد. برای اطلاعات بیشتر درباره نکات امنیتی و حریم خصوصی در اپ‌های دیت می‌توانید به بخش‌های راهنمایی و پشتیبانی هرکدام مراجعه کنید.

به امید شکل‌گیری رابطه‌های امن و سالم برای آنهایی که به دنبال رابطه هستند، و سکس‌های امن و سالم برای آنهایی که به دنبال پیدا کردن فردی برای هم‌خوابی هستند.

خوش باشید، لذت ببرید و مراقب خودتان و طرف مقابلتان باشید!